Τα 7 θαύματα του κόσμου

 

       
   

 

           Η εργασία πραγματοποιήθηκε από τους μαθητές της Δ1 τάξης του σχολείου μας κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους 2004-2005 (υπεύθυνη δασκάλα: Ελένη Κάββουρα).

 

Εισαγωγή

Αναρωτηθήκατε ποτέ γιατί τα παιδιά βρίσκουν βαρετό το μάθημα της ιστορίας, της γεωγραφίας, ή ακόμη και των μαθηματικών; Πόσες φορές ακούστηκε από το στόμα του δασκάλου η ίδια φράση, η ίδια ιστορία χωρίς όμως καμία ανταπόκριση! Άπειρες επαναλήψεις μαθημάτων γίνονται χωρίς αποτέλεσμα, καθώς τα παιδιά ξεχνούν με την πάροδο του χρόνου αυτά που μαθαίνουν για μήνες και για χρόνια ολόκληρα. Ίσως ήρθε η ώρα λοιπόν ν’ αλλάξουμε μέθοδο και τρόπο διδασκαλίας, να δείξουμε στους μαθητές την άλλη πλευρά του σχολείου. Να τους δώσουμε τα εφόδια για ν’ ασχοληθούν, ν’ αγαπήσουν και να ενδιαφερθούν για τη γνώση. Σ’ αυτή μου λοιπόν την εργασία-project θα ασχοληθώ ειδικότερα και θα διδάξω τα 7 θαύματα του κόσμου στη Δ΄ τάξη του Δημοτικού. Όμως οφείλω ν’ αναφέρω ότι εκείνο που με παρακίνησε στην ενασχόλησή μου με αυτό το θέμα είναι η θέλησή μου να διδάξω κάτι που να σχετίζεται και να πηγάζει από τα μαθήματα του σχολείου αλλά συγχρόνως να αποτελεί μια ξεχωριστή και μια εξίσου σημαντική ενότητα. Βεβαίως θα μπορούσα να επιλέξω ανάμεσα σε πολλά άλλα θέματα όμως από τη μια η ιστορία που κρύβεται πίσω απ’ αυτά τα θαύματα, η μεγαλοπρεπέστατη αυτή αρχιτεκτονική των κτισμάτων, το γεγονός ότι μερικά από αυτά εξακολουθούν να παραμένουν ανέγγιχτα εδώ και αιώνες, οι μύθοι- φημολογίες που μιλούν για βοήθεια από εξωγήινους, η τεχνολογική ικανότητα που διαγράφεται έντονα, το κατακόρυφο μέγεθός τους και τέλος τα μυστικά που κρύβονται πίσω απ’ αυτά ήταν κάτι που έκανε κι εμένα την ίδια να μάθω περισσότερα για τα 7 θαύματα του κόσμου. Άλλωστε θεώρησα ότι η υπερφυσικότητα αυτών των κτισμάτων που αγγίζουν την τελειότητα θα αποτελέσει σίγουρα ένα σημαντικό παράγοντα που θα προσελκύσει τους μαθητές και θα τους δώσει γνώσεις-πληροφορίες τις οποίες όμως όντας συνδεδεμένες με κάτι πραγματικό (που υπάρχει στο κόσμο και το βλέπουν) θα τις κουβαλούν σε όλη τους τη ζωή. Θέλοντας λοιπόν να ικανοποιήσω τις ανάγκες για μάθηση τόσο των μαθητών όσο και των δικών μου (αναγκών) ασχολήθηκα με τα 7 θαύματα του κόσμου. Τέλος αυτά τα μνημεία έχουν σχεδιαστεί έτσι για να αιχμαλωτίζουν την προσοχή του θεατή, κάτι που θέλω να επιτύχω με τους μαθητές μου προβάλλοντάς τους εικόνες και στοιχεία.

 

 

Σχεδιασμός

Κεντρικός στόχος / εξειδίκευση των στόχων

            Ο κεντρικός στόχος του project είναι η γνώση του αντικειμένου, δηλαδή των 7 θαυμάτων του κόσμου και η συλλογή πληροφοριών μέσα από την παρατήρηση αυτών των μνημείων. Να ενταχθούν στην ομάδα και να συνεργαστούν μεταξύ τους.

            Εκτός από αυτούς τους κεντρικούς στόχους υπάρχουν και άλλοι ειδικοί στόχοι παιδαγωγικοί και κοινωνικοί:

α) να κατανοήσουν και να παρατηρήσουν την αρχιτεκτονική μεγαλοφυΐα και καλλιτεχνική δεξιότητα αλλά επίσης και την ικανότητα χειρισμού ογκώδους υλικού που μεταφερόταν από απόσταση.

β) να ανακαλύψουν ότι τα εξαιρετικά αυτά ορατά μνημεία χτίστηκαν επιδιώκοντας να γνωρίσουν το γόητρο και την ανάμνηση.

γ) να ασχοληθούν επαρκώς με την τεχνολογική δυσκολία των μνημείων και με το πώς είχαν επιτευχθεί.

δ) να συμπεριλάβουν στις γνώσεις τους ότι τα 7 θαύματα του κόσμου βρίσκονταν μέσα στην περιοχή που κατέκτησε σ Αλέξανδρος και ότι τα 5 από τα 7 λαξεύτηκαν, κατασκευάστηκαν από αρχιτέκτονες της αρχαίας ελληνικής ή ελληνιστικής περιόδου.

ε) να συνειδητοποιήσουν ότι οι πυραμίδες της Αιγύπτου ήταν το υπέρτατο παράδειγμα της πέτρινης λιθοδομής, οι Κρεμαστοί κήποι της Βαβυλώνας της ικανότητας στην τιθάσευση του ρέοντος ύδατος, ο Κολοσσός της Ρόδου της τέχνης καλουπώματος του ορείχαλκου.

στ) Μέσω της γνώσης των 7 θαυμάτων του κόσμου να επεκταθούν και σε άλλους πολιτισμούς, άλλες κοινωνίες ή κοινωνικά μνημεία.

ζ) να γνωρίσουν πού ακριβώς βρίσκεται το καθένα από τα 7 θαύματα του κόσμου.

η) να συνδέσουν τη μεγαλοπρέπεια εκείνων των θαυμάτων με τον τρόπο χρησιμοποίησής τους σήμερα. (π.χ. να διαπιστώσουν ότι σήμερα όταν εκφράζουμε κάτι ως κολοσσιαίο εννοούμε κάτι μεγαλοπρεπές).

 

Σχεδιάγραμμα του project

Στο project αυτό uα μιλήσουμε για τα 7 θαύματα του κόσμου και θα χρειαστούμε 27 ώρες διδασκαλίας, δηλαδή 3 ώρες για το καθένα συν μια εισαγωγή και ένα επαναληπτικό μάθημα. Αυτές τις διδασκαλίες θα τις υλοποιήσω την ώρα που θα δανειστώ από το μάθημα της ιστορίας ή των μαθηματικών ή του εμείς και ο κόσμος με τα οποία σχετίζεται καθώς τα 7 θαύματα του κόσμου από τη μια περιέχουν ιστορικά στοιχεία, στοιχεία πολιτισμού και από την άλλη τα μαθηματικά και το εμείς και ο κόσμος εμπεριέχουν στοιχεία αρχιτεκτονικής και στοιχεία από όλο τον κόσμο. Εδώ λοιπόν διαφαίνεται και η διαθεματικότητα αυτού του project.

 

Περιγραφή του project

Σε αυτή την εργασία-project ο ρόλος μας δε θα έχει τη δασκαλσκεντρική μορφή ούτε θα δίνουμε στα παιδιά έτοιμες τις πληροφορίες, αντιθέτως εμείς οι παιδαγωγοί θα έχουμε το ρόλο του διευκολυντή μέσα στην τάξη. Θα παρέχουμε στα παιδιά το κατάλληλο περιβάλλον μάθησης, τα κατάλληλα εφόδια για να φτάσουν από μόνα τους στη γνώση. Βεβαίως για να πραγματοποιηθεί σωστά η καινοτομία αυτή θα χωρίσουμε τα παιδιά σε 4 ομάδες. Όσον αφορά τους βασικούς παράγοντες της ομαδικής συνεργασίας, αυτοί είναι:

1) να κεντρίσουμε το ενδιαφέρον και την περιέργεια των παιδιών με κάθε τρόπο ο οποίος θα είναι διαφορετικός από τους συνηθισμένους.

2) να θέτουμε ερωτήσεις « γιατί », « πώς » έτσι ώστε να βοηθήσουμε τα παιδιά να κατανοήσουν και να γνωρίσουν περισσότερα για τα 7 θαύματα του κόσμου.

3) να ενθαρρύνουμε κάθε προσωπική έκφραση, να τους επιτρέψουμε να εκφράζονται αυθόρμητα γιατί αν τα διακόψουμε θα χάσουν τον ειρμό των σκέψεών τους.

4) να συνοψίζουμε στο τέλος κάθε ενότητας όσα ανακαλύφθηκαν.

 

Τα εποπτικά μέσα είναι γνωστό ότι βοηθούν στη διέγερση του ενδιαφέροντος των μαθητών, στην άμεση επαφή με το μαθητή γιατί του δημιουργούν σαφείς παραστάσεις, στη διατήρηση των παραστάσεων μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και στην εξατομίκευση της διδασκαλίας.  Άλλωστε «μια εικόνα ισοδυναμεί με δέκα χιλιάδες λέξεις» γράφει κάποιος ειδικός, γιατί εκείνο που μπορείς να περιγράψεις μπορείς να το μεταδώσεις μόλις δείξεις την εικόνα. Έτσι τα εποπτικά μέσα που θα χρησιμοποιηθούν σε αυτές τις ενότητες θα είναι:

  • Ντοκιμαντέρ που έχω μαζέψει μέχρι στιγμής από την Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία για τις πυραμίδες της Γκίζας, τους κήπους της Βαβυλώνας, το ναό της Άρτεμης τα οποία δίνουν αρκετά στοιχεία αλλά και τη σημερινή κατάσταση στην οποία βρίσκονται και ντοκιμαντέρ από video club για τον Κολοσσό της Ρόδου, το μαυσωλείο της Αλικαρνασσού, το φάρο της Αλεξάνδρειας, το άγαλμα του Δία στην Ολυμπία, τα οποία περιέχουν και αυτά πλούσιο υλικό.

  • Επίσης μικρά κείμενα 10-15 γραμμών το πολύ τα οποία θα περιέχουν στοιχεία σκόρπια για το κάθε θαύμα και θα τους ζητήσω να συμπληρώσουν τα κενά που θα υπάρχουν στη φωτογραφία που θα τους δώσω παίρνοντάς τα από το κείμενο αυτό. Αυτή λοιπόν η δραστηριότητα θεωρώ ότι θα βοηθήσει τα παιδιά να εμπεδώσουν χαρακτηριστικά των 7 θαυμάτων.

  • Ακόμη άλλο ένα εποπτικό μέσο θα είναι παζλ που θα δημιουργήσω από χαρτόνι και τα οποία θα παριστάνουν καθένα από τα 7 θαύματα του κόσμου, ζητώντας από τα παιδιά να φτιάξουν το παζλ και συγχρόνως να μάθουν.

  • Άλλο εποπτικό μέσο που Θα χρησιμοποιηθεί σε αυτό το project θα είναι ένα χαρτόνι πάνω στο οποίο θα υπάρχει φωτογραφία του θαύματος με το εσωτερικό του, καλυμμένη με την πρόσοψη του κτιρίου αυτού και θα ζητώ από το μαθητή να ξεσκεπάσει ένα κομμάτι της πρόσοψης για να μου πει ποιο μέρος είναι. Συγχρόνως θα υπάρχουν δίπλα χαρακτηριστικά αυτών των μερών και θα ζητώ να γίνει αντιστοίχισή τους.

  • Κατασκευές των θαυμάτων από χαρτόνι.

  • Πυξίδα και αναπαράσταση του κάθε θαύματος στην ακριβή θέση με βάση τα σημεία του ορίζοντα.

 

Περιγραφή ενοτήτων

Στην πρώτη ενότητα θα κάνω μια εισαγωγή στα 7 θαύματα του κόσμου και θα τονίσω τους λόγους για τους οποίους θα πρέπει τα παιδιά να δώσουν προσοχή σε αυτά αλλά και πού θα τους χρειαστεί να ξέρουν λίγα πράγματα σχετικά με τα θαύματα. Μετά Θα πραγματοποιήσουμε κάποιες δραστηριότητες μαζί για την εμπέδωση του ντοκιμαντέρ.

Στη δεύτερη ενότητα « Κρεμαστοί κήποι της Βαβυλώνας » θα παρουσιάσω τα στοιχεία που έχω συλλέξει για γι’ αυτή την ενότητα, θα προβάλλω ένα ντοκιμαντέρ στους μαθητές δίνοντάς τους χαρτί να σημειώσουν ό,τι τους φαίνεται άγνωστο και παράξενο και μετά θα τους δώσω να βρουν στοιχεία από το μικρό κείμενο και να τα συμπληρώσουν στα κενά δίπλα από τη φωτογραφία. Μια ακόμη δραστηριότητα είναι το παζλ που θα φτιάξουν για να σχηματιστούν οι Κρεμαστοί κήποι της Βαβυλώνας, άλλη μια οι φωτογραφίες που θα κοιτάξουμε μαζί συζητώντας για το θαύμα και κάνοντας σχόλια που θα υπενθυμίσουν στα παιδιά όσα μέχρι τότε έχουν μάθει και τέλος η μακέτα στην οποία θα δημιουργήσουμε τους Κρεμαστούς κήπους της Βαβυλώνας.

Στην τρίτη ενότητα « Ο Ναός της Άρτεμης στην Έφεσο » αφού παρουσιάσω τα στοιχεία για την ενότητα αυτή, θα προβάλω ένα ντοκιμαντέρ με πλούσιο υλικό δίνοντάς τους χαρτί να σημειώσουν ό,τι τους φαίνεται άγνωστο και παράξενο, θα δωσω ένα μικρό κείμενο σχετικό με την ενότητα αυτή ζητώντας τους να μεταφέρουν τα στοιχεία στα κενά της φωτογραφίας δίπλα και θα τους δώσω να συνδυάσουν τα κομμάτια ενός παζλ με το ναό της Άρτεμης. Τέλος θα κοιτάξουμε φωτογραφίες μαζί συζητώντας για το θαύμα και κάνοντας σχόλια που θα υπενθυμίσουν στα παιδιά όσα μέχρι τότε έχουν μάθει, όπως επίσης θα τους δώσω μια μακέτα για να ασχοληθούμε εκτενέστερα.

Στην τέταρτη ενότητα « το άγαλμα του Δία στην Ολυμπία », θα παρουσιάσω τα στοιχεία που έχω συλλέξει πρώτα, θα προβάλλω ντοκιμαντέρ και θα τους δώσω κείμενο με αρκετά στοιχεία για αυτή την ενότητα ζητώντας τους να συμπληρώσουν τα κενά στη φωτογραφία δίπλα παίρνοντας στοιχεία από το κείμενο. Θα υπάρξει ακόμη ένα παζλ με το άγαλμα του Δία για να το συναρμολογήσουν και κάποιες φωτογραφίες τις οποίες θα συζητήσουμε μαζί για το ίδιο το θαύμα και θα κάνουμε σχόλια που θα υπενθυμίσουν στα παιδιά όσα μέχρι τότε έχουν μάθει. Τέλος θα τους δώσω μερικά δείγματα από τα υλικά με τα οποία κατασκευάστηκε το χρυσελεφάντινο άγαλμα του Δία, έτσι ώστε να τα επεξεργαστούν περισσότερο.

Στην πέμπτη ενότητα « Το Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού », θα παρουσιάσω στοιχεία, ύστερα θα προβάλω ντοκιμαντέρ, θα δώσω ένα μικρό κείμενο για να το διαβάσουν και να επιλέξουν τα στοιχεία εκείνα για να συμπληρώσουν τα κενά στη φωτογραφία που τους δίνεται και θα τους παραχωρήσω παζλ για να δημιουργήσουν Το Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού. Επίσης θα κοιτάξουμε φωτογραφίες μαζί συζητώντας για το θαύμα και κάνοντας σχόλια που θα υπενθυμίσουν στα παιδιά όσα μέχρι τότε έχουν μάθει και θα βρούμε πού ακριβώς στο χάρτη βρίσκεται το Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού.

Στην έκτη ενότητα « Ο Κολοσσός της Ρόδου » αφού παρουσιάσω τα στοιχεία που έχω συλλέξει γι’ αυτή την ενότητα, θα δούμε ένα ντοκιμαντέρ, θα τους δώσω κείμενο για να βρουν χαρακτηριστικά και να τα συμπληρώσουν στη φωτογραφία που θα τους δώσω, θα τα βάλω να φτιάξουν ένα παζλ με τον Κολοσσό της Ρόδου και στο τέλος θα κοιτάξουμε φωτογραφίες μαζί συζητώντας για το θαύμα και κάνοντας σχόλια που θα υπενθυμίσουν στα παιδιά όσα μέχρι τότε έχουν μάθει, όπως επίσης θα τους δώσω χαρτί για να ζωγραφίσουν τον Κολοσσό της Ρόδου.

Στην έβδομη ενότητα « Ο Φάρος της Αλεξάνδρειας » θα παρουσιάσω τα στοιχεία για την ενότητα, θα δούμε ένα ντοκιμαντέρ, θα διαβάσουν τα παιδιά το μικρό κείμενο που θα τους δώσω, επιλέγοντας τα στοιχεία που λείπουν από τα κενά στη διπλανή φωτογραφία, θα τους δώσω να φτιάξουν ένα παζλ που θα παριστάνει το φάρο της Αλεξάνδρειας και θα κοιτάξουμε μαζί φωτογραφίες συζητώντας για το θαύμα και κάνοντας σχόλια που θα υπενθυμίσουν στα παιδιά όσα μέχρι τότε έχουν μάθει. Τέλος θα τους δώσω χαρτόνι για να φτιάξουν το δικό τους φάρο και θα δούμε φωτογραφίες και άλλων φάρων και θα συγκρίνουμε.

Στην όγδοη ενότητα « Οι πυραμίδες της Γκίζας » θα παρουσιάσω τα στοιχεία που έχω βρει, θα δούμε το ντοκιμαντέρ, θα δώσω στα παιδιά μικρά κείμενα για να βρουν τα στοιχεία που θα λείπουν από τις φωτογραφίες δίπλα και θα τα βάλω να ξεσκεπάσουν κάποιο από τα κομμάτια του παζλ που θα έχω σχηματίσει στο χαρτόνι για να μου πουν ποίο μέρος του εσωτερικού της πυραμίδας είναι ζητώντας τους συγχρόνως να συνδυάσουν τα στοιχεία του άλλου χαρτονιού με καθένα από τα τμήματα αυτά. Θα τους δώσω πυξίδα και πυραμίδες να κατασκευάσουν για να τις τοποθετήσουν με βάση τα 4 σημεία του ορίζοντα πάνω στη πυξίδα. Τέλος, θα δούμε φωτογραφίες και θα θυμηθούμε παράλληλα πράγματα από αυτά που ήδη άκουσαν.

 

Στην ένατη ενότητα θα πραγματοποιήσω με τη βοήθεια των παιδιών μια επανάληψη με αρκετές δραστηριότητες βασισμένες στα θαύματα και θα τονίσω και πάλι κάποια πράγματα ώστε να τα εμπεδώσουν.